(Sunucu), bilgisayar ağlarında, istemcilerin (kullanıcıların) erişebileceği, kullanımına ve paylaşımına açık kaynakları veya bazı servisleri (FTP, E-Posta, Web Sitesi) çalıştıran bilgisayar birimlerine verilen genel bir addır. Sunucu bilgisayar sunduğu servise göre de Web sitesi yayınlıyorsa Web Sunucusu, Eğer posta servislerini yayınlıyorsa E-Posta Sunucusu veya Veritabanı sunucusu olarak isimlendirilirler.

Sunucu aynı anda yüzlerce farklı kullanıcıdan gelen isteklere yanıt vereceği için performans olarak masa üstü bilgisayarlarımızdan daha hızlı ve daha geniş depolama alanları içerir. Mesela Hosting.com.tr olarak her 1000 site yayınlamak için 2 Adet Intel Xeon CPU, 128 GB ram ve 4 TB SSD diske sahip donanımlar kullanıyoruz. Bu kaynaklar çok sayıda siteyi, bu sitelere yapılan istekleri yerine getirmek için ancak yeterli gelmektedir. Evimizde ise böyle bir bilgisayarı ticari uygulamar çalışmayacaksa kullanmak gereksiz olacaktır. Bu nedenle sunucu-istemci mimarisinde sunucular daha güçlü ve uzun süreli çalışmaya uygun tasarlarınlar.

Server türleri nelerdir?

Yukarıda belirttiğimiz gibi sunucu türleri sunmuş olduğu servislere göre isimlendirilir ve ayrıştırılır. Bu servisler için ayrı ayrı sunucular olduğu gibi aynı sunucu genellikle Web, Eposta veya veritabanı servislerini bir arada yayınlayabilir.

File Server (Dosya Sunucu) : Bir network üzerinde kullanıcıların ortak kullandıkları dosyaların bulunduğu sunucu bilgisayara verilen isimdir.

Database Server (Veri tabanı Sunucu): Veri tabanı hizmetleri vermek için oluşturulan sunuculardır . İstemciler veri tabanı sunucuları üzerinde verilen yetkiye bağlı olarak çeşitli SQL ifadelerini kullanabilirler. Örneğin, SQL Server, MySQL veya Oracle en çok bilinen veri tabanı sunucularıdır.

Web Server (Site Yayınlama Sunucusu): İnternet üzerinde bulunan web sayfalarının depolanmasında ve istekte bulunan kullanıcılara bu sayfaların gönderilmesinden sorumludur.

Proxy Server (Vekil Sunucu): İnternet erişimi sırasında kullanılan bir ara sunucudur. İnternete erişecek bilgisayar proxy server üzerinden çıkış yapar. Böylece çok fazla ziyaret edilen bir sayfa proxy server ön belleğine alınarak istekte bulunan bilgisayara ön belleğinden web sayfasını göndererek erişim hızını artırır.

DNS Server (DNS Sunucusu): Domain Name System yani alan adı sisteminde bulunan kayıtları ve domain yönlendirmelerini saklamak için kullanılırlar. Ağ üzerinde bir domain için IP adresi bilgisine ihtiyaç duyduğumuzda DNS sunucusu üzerinden sorgulatarak bulabiliriz.

SMTP Server (SMTP Sunucusu) : Simple Mail Transfer Protocol yani basit Mail transfer protokolu olan servis tüm mail geliş gidiş trafiğini, sunucular arasındaki mail iletişimini yürütür. Mail göndermek veya almak istediğimizde SMTP Sunucusu tarafından yapabiliriz.

Server Donanım Türleri ?

Donanım türlerine göre Server Bilgisayarlar ise iki farklı formda üretilirler. Genelde Giriş seviyesi sunucu donanımları tıpkı evlerimizde kullandığımız ATX kasa veya Kule Tipi Kasa (Tower) şeklindedir. Bu form düşük elektrik tüketimine sahip ve iklimlendirme (soğutma) durumu kritik olmayan alanlarda kullanmaya daha müsaittir. Tahmin edeceğiniz gibi sunucular yoğun işlem kapasitesi nedeni ile ısınmaya yatkın donanımlardır.

Eğer alan dar ve sunucu sayısı çok fazla ise bu durumda Rackmount (Yatay) kasalar daha uygun çalışma performansı sunmaktadır. Bu kasalar önden aldıkları soğuk havayı arkadan bıracak şekilde güçlü fanlara sahiptir. Tüm kasa önden arkaya doğru homojen bir biçimde soğutularak sürekli çalışma ve yüksek performansı sağlanmış olmaktadır.

Bu bilgisayarlar uzun süreli 7/24 çalışmaya uygun olarak tasarlanırlar ve normale göre daha fazla elektrik gereksinimleri vardır. Bunun sonucu olarak daha fazla ısı yaydıkları için bir arada çok sayıda sunucu çalışacaksa mutlaka iklimlendirme sistemler ile soğutulmaları gerekecektir.